الگویابی جنسیتی در قصه اطفال ایرانی و عربی (نمونه موردی صمد بهرنگی و کامل الکیلانی)

نقش و جایگاه جنسیت مونث در اجتماع موضوعی است که با وجود تحولات دنیای معاصر، هنوز هم چندان مطرح نبوده و تمامی هنجارهای اجتماعی در خدمت مردسالارانه بودن جامعه شکل گرفته‎اند. یکی از عرصه‏هایی که نقش گسترده‎ای در شکل‎گیری جایگاه یک زن در جامعه ایفا می‏کند، داستان و ادبیات کودک است. از این‎رو در راستای بازتاب نقش زن در ادبیات کودک، گریزی به دو نویسنده معاصر و مطرح کودک در دو کشور ایران و مصر زده شده تا با توجه به نمونه‏های مطرح‏شده به عنوان مشتی از خروار، نقش زن در جوامع ایرانی و عربی بررسی گردد. صمد بهرنگی و کامل کیلانی هر دو نویسنده کودک بوده و با توجه به فضای ترسیم شده در داستان‏های کودکانه در دو فرهنگ و جامعه متفاوت، باز هم نقش زن در داستان کودک مشابه است. غالب نقش‎های اول مرد، و زنان یا نقش‎های حاشیه‎ای داشته یا در راستای پررنگ شدن نقش مردان در داستان حضور می‎یابند. در این پژوهش که به شیوه کتابخانه‎ای گردآوری شده است نشان داده شده که غالب فضایل اخلاقی و قدرت جوامع در دست مردان است و زنان در کنار جنس مذکر، یا با ازدواج و حضور مردان نمود می‏یابند. شناخت نقش زن در داستان کودک جهت ساماندهی جایگاه زن در عنفوان کودکی بسیار مهم بوده و در راستای اصلاح جایگاه فرودست آنان اهمیت بسزایی دارد. با توجه به بالندگی ادبیات تطبیقی از جایگاه والایی برخوردار گریده و عصر انزواگرایی فرهنگی با توجه به آغاز عصر فناوری اطلاعات رو به افول است.