بایدها و نبایدها در فرآیند برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های توسعه محلی و توان افزایی

ضعف و ناکارآمدی نظام برنامه‌ریزی سبب بروز بسیاری از مشکلات مبتلابه کشور شده است به خصوص به دلیل غلبه نظام برنامه‌ریزی بالا به پایین و بخشی‌نگر که مبتنی بر اعتبارات نفتی است و توجه کمی به نقش و درخواست خود مردم و همچنین نهادهای مدنی و شرکای توسعه دارد. برای تحقق توسعه محلی پایدار، همه جانبه و متوازن ضرورت دارد که ظرفیت‌سازی و توان‌افزایی در همه ابعاد صورت پذیرد. علاوه بر رعایت سنت‌های الهی حاکم بر خلقت و طبیعت و نیز ضرورت توجه به شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هر جامعه، نکات اصولی در تحقق توسعه محلی عبارتند از:- لزوم توان‌افزایی (توانمندسازی) مسئولان شهرستانی و جوامع محلی در همه ابعاد انگیزشی، روان‌شناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، محیط‌زیستی و نهادی (نظیر ایجاد تشکل‌های مردم‌نهاد توانمند و کارآمد).- لزوم توجه به جامعه هدف به شکل فرد ، خانواده ، گروه و تشکلی از جامعه محلی (community) در طراحی برنامه‌های ظرفیت‌سازی، توان افزایی و توانمندسازی.- لزوم توجه به برنامه ریزی دوسویه و مشارکت فعال مردم محلی در تمام فرآیند توسعه محلی.- تلاش در راستای یاد دادن روش حل مسئله به مردم به جای حل مشکلات آنها به کمک نیروهای بیرونی.- حتی‌الامکان اجتناب از رویکردهای مساعدتی و اعانه‌ای صرف.انتظار می‌رود که با حسن تدبیر مسئولان امر و با رعایت اصول و موارد مندرج در این یادداشت و با تلاش و همکاری موثر همه دست اندرکاران کلیدی ذی‌ربط (در سطوح مختلف ملی، استانی، شهرستانی و ...) به خصوص مراکز علمی و پژوهشی، رسانه‌ها، نهادهای مدنی، تشکل‌های مردم‌نهاد، بخش خصوصی و ... بستری فراهم شود، برای ورود جدی، اصولی و تاثیرگذار در عرصه محرومیت‌زدایی، فقرزدایی و توانمندسازی جوامع محلی.