رفتار شناسی و بررسی تطبیقی شباهت های نمایشی سوگواری در شاهنامه و قوم بختیاری

تحقیق پیش رو با هدف بررسی رفتارهایی آیینی- نمایشی سوگواری شخصیت های پهلوانی-اساطیری، در بزرگترین منظومه حماسه و تاریخ ایران شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی، با آیین های نمایشی سوگواری قوم بختیاری، یکی از کهن ترین اقوام ایران زمین،انجام شده است. از آنجا که بارها شاهد اجرای این مراسم در میان عشایر بوده ام و بسیار متاثر از تماشای آیین به عنوان یک کارگردان تئاتر برانگییخته شدم برای رسیدن به پاسخ این سوال که ریشه و پیشینه رفتارهای نمایشی نشسته در حافظه جمعی این قوم چیست و چرا این رفتارها چنین نظاره گران را حول الاحوال می کند،چیست و تاریخش به کجا می رسد. و من پژوهشگر تئاتر با شناخت جزء به جزء این رفتارها چه کاربردی و بهره ای از آن در نما یش ایران می برم. بررسی کنش و واکنش نزدیکان متوفی در شنیدن خبر (کلاه انداختن، دو زانو به زمین زدن، خاک بر سر ریختن، شیون کردن) سردادن سوگ سرود (گاگریوها، سازهای چپی نواختن) و برگزاری مراسم خاکسپاری و تدفین و آیین های مرتبط با آن (کتل کردن و...)از جمله مواردی است که شباهت های غیر قابل انکار این دو مراسم را در دو مقطع تاریخی کاملا متفاوت اثبات می کند. و در نهایت این پژوهش تلاشی است برای یافتن راز اثر گذاری این رفتارهای کهن الگویی بر شرکت کنندگان در مراسم سوگ و یافتن راهی برای کاربردهای صحیح آیین، در نمایش و تاثیر ان بر تاتر ایران و جهان.