بررسی نمادین نقوش گیاهی قالی قشقایی

عشایر فارس به‌ویژه قشقایی‌ها و ایل خمسه بیش از دیگر عشایر به هنر قالی‌بافی اشتغال دارند. اکثر قریب به اتفاق قالی‌های قشقایی دارای نقوش هندسی و شکسته است. نقوش گیاهی بیشترین تعداد را از این نظر داراست. قالی قشقایی را از نظر نوع کاربرد نقوش گیاهی می‌توان به دو دسته تقسیم نمود؛ الف) قالی‌هایی که طرح زمینه آن فقط از تک نقوش گیاهی تشکیل شده مانند قالی با طرح بته ترمه، بته قبادخانی ب) قالی‌هایی که نقوش گیاهی، جزئی از ترکیب‌بندی طرح محسوب می‌شود مانند طرح محرمات، ناظم، افشان. در نزد قشقایی‌ها هرکدام از گیاهان به‌کار رفته در قالی دارای معنی و نماد خاصی است. هدف این مقاله شناسایی نمادین نقوش گیاهی به‌کار رفته در قالی قشقایی است، به این پرسش پاسخ خواهد داد؛ معانی نمادین هر کدام از نقوش گیاهی به‌کار رفته در قالی قشقایی‌ها چیست؟ روش تحقیق توصیفی و تحلیلی گردآوری اطلاعات بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای و تحقیقات میدانی است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که تمامی نقوش گیاهی به‌کار رفته با معنای آزادگی، خرمی، همیشه بهاری، جاودانگی، بهشت، مظهر خورشید و آفتاب، آرامش، عشق، احساسات قوی، باربری و رویش، زندگی و حیات، سخت کوشی همراه است.