بازنمود مفاهیم نمادین روایت شیخ صنعان و دختر ترسا در فرش تصویری همدان

ادبیات از راه پندارها، قصه‌ها و فرهنگ به فرش منتقل می‌شود و فرش به‌عنوان رسانه انتقال‌دهنده مفاهیم می‌تواند هنر و فرهنگ را نسل به نسل منتقل کند که این مورد برخاسته از ویژگی هنری و عامیانه فرش است. با این‌وجود به جنبه تجاری قالی بیشتر از جنبه هنری توجه شده است، لذا مسئله اصلی این است که چگونه می‌توان مفاهیمی که در فرش شیخ صنعان وجود دارد را به مخاطب نشان داد. نمادشناسی قالی و رمزنگاری شعر یکی از ارکان مهم مفهوم شناسی است. بررسی فرش شیخ صنعان از روش نمادشناسی و بررسی شعر عطار از روش رمزنگاری می‌تواند مفاهیم این دو هنر را در کنار هم نشان دهد. در این پژوهش به این سوال پاسخ‌داده‌شده است که وجوه مهم داستان شیخ صنعان در شعر عطار چه بوده و چه وجوه مشترکی بین این داستان و فرش تصویری شیخ صنعان وجود دارد؟ با بیان این مفاهیم، هدف اصلی که استخراج مفاهیم نهفته در فرش شیخ صنعان است به‌دست‌آمده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از مطالعات اسنادی و برای به دست آوردن نتایج از روش مطالعه تطبیقی استفاده‌شده است. نتایج نشان داد، فرش شیخ صنعان و شعر عطار هر دو دارای وجوه عرفانی، تعلیمی، اخلاقی و روایی هستند. در شعر، شیخ از اوج زهد ظاهری به پست‌ترین مرحله نزول می‌کند ولی با عرفان درونی دوباره برمی‌شود اما در فرش فقط پلان تسلیم شدن شیخ در مقابل دختر نمایش داده‌شده است.