احیای ارزش‌های قالی‌بافی با فناوری و مدیریت هوشمند زنجیره تامین

وضعیت رو به افول قالی‌بافی در تحقیقات دو دهه اخیر با ذکر دلایل آن پیش‌بینی و راه‌کارها نیز ارائه شده‌اند، اما به علت سوء مدیریت راه‌کارها به‌طور کامل اجرایی نشده است و حلقه‌های زنجیره تامین فرش دست‌باف کماکان به صورت سنتی در ارتباط با یکدیگرند. از دیگر سو آینده کسب و کار فرش دست‌باف اکنون با ظهور و گسترش دستگاه‌های مکانیکی بافت به شدت تهدید می‌شود. تبیین امکان احیای ارزش‌های قالی‌بافی با فناوری و مدیریت هوشمند زنجیره تامین آن و خلق ارزش‌های جدید با «غوطه‌ور شدن در بافندگان» هدف این پژوهش است. روش تحقیق مرور نظام‌مند کیفی (مقدماتی) با رویکردی میان رشته‌ای است و جامعه آماری اصلی نیز مقالات منتشر شده در دو فصلنامه گلجام است. بررسی محتوای 38 مقاله، 5 طرح پژوهشی، 3 سند بالادستی، 1 نشست علمی، 2 میزگرد علمی، 15 خبر و رصد عملکرد 3 شرکت نشان داد در زنجیره تامین فرش دست‌باف برخی تعارضات کماکان وجود دارد مانند؛ سختی زیاد- دست‌مزد کم (باوجود امکان استفاده از تکنیک‌های حل تعارض و فناوری، برای کاهش میزان سختی کار و بالا بردن میزان دست‌مزد قالی‌بافان) و کاهش قیمت نهایی فرش دست‌باف (از طریق حذف واسطه‌ها و کاهش مدت زمان تولید با مدیریت زنجیره تامین). تحلیل نتایج مشخص کرد با مدیریت هوشمند زنجیره تامین فرش دست‌باف و بهره‌گیری از کارکردهای چندگانه تجهیزات بهینه می‌توان همزمان مقداری از سختی کار قالی‌بافی و مدت زمان بافت را کاهش داد و در عین حال ارتباطاتی برخط در کل زنجیره تامین فرش دست‌باف برای هوشمندی آن ایجاد کرد. برای رونق دوباره قالی‌بافی، علاوه بر احیای ارزش‌های شناخته شده آن، لازم است ارزش‌های جدید با تمرکز بر بافندگان به عنوان مرکز ثقل برای دیگر مزیت‌های رقابتی فرش دست‌باف با هدف کاهش بیگانگی از کار در بین آن‌ها خلق کرد.