اقلودان، کیسه بافته ایل قشقایی فارس

ایل قشقایی به عنوان بزرگ‌ترین ساختار ایلی در جنوب ایران از شش طایفه اصلی وسه طایفه فرعی تشکیل شده است. حرفه اصلی عشایر قشقایی دامداری است و زنان ایل، رکن اصلی تولید دست‌بافته‌های مختلف مصرفی در جهت رفع نیاز زندگی عشایری هستند اما با تغییر سبک زندگی عشایری و تمایل به زندگی یک‌جانشینی در ایل به نسبت، نیاز و شوق در تولید دست‌بافته‌های کاربردی درزندگی عشایری و بین قوم قشقایی کاهش یافته است. اقلودان نمونه‌ای از کیسه بافت‌های تک لتی از دست‌بافته‌های کاربردی در زندگی عشایری است که نقوش مورد استفاده در آن تماماً هندسی وانتزاعی بوده و تکنیک بافت به کار رفته در آن نیز چرخ‌بافی (گلیم‌بافی با پود مکمل جایگزین) است. همچنین اقلودان محفظه‌ای برای نگهداری ابزارهای پخت نان بوده است که با تغییر سبک زندگی عشایری و کاهش نیاز مصرفی آن در بین اقوام قشقایی، رو به فراموشی رفته است. از این رو سوال و هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و بازخوانی ماهیت اصلی اقلودان واهمیت کاربردی آن در زندگی عشایر قشقایی و عوامل رکود تولید آن در سال‌های اخیر است. شیوه تحقیق نیز به صورت توصیفی است که با جمع‌آوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و میدانی از طریق مصاحبه با چندین بافنده از طایفه شش بلوکی ایل قشقایی و مشاهده نمونه‌های موجود به‌دست آمده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که: طبق یافته‌ها ومشاهدات نهایی اقلودان با نام بله‌دان درسایرمناطق قشقایی شناخته می‌شود و در بافت آن معمولاً از تکنیک چرخ‌بافی (گلیم‌بافی با پود مکمل جایگزین) و در موارد نادر از رندبافی و بافت گچمه استفاده شده است. نقوش به‌کاررفته دراقلودان نیز غالباً شکل مداخل به شیوه قدیم است البته در مواردی از نقوش سواما، زیگزاگ، آقاجری وموتیف طاووس به همراه بز نیز استفاده شده است.