جایگاه استناد به عرف دررویه قضایی ایران در مقایسه با حقوق کامن لا

عرف نخستین منبع و قدیمی ترین منبع حقوق است که به طور مستقیم از اراده مردم ناشی می‌شود و دولت نیز در ایجاد آن نقشی ندارد و قاعده ای است که به تدریج میان مردم الزامی می‌شود .عرف نیز در حقوق موضوعه ما یکی از منابع حقوق به شمار می آید .در این پژوهش ما سعی کردیم که جایگاه عرف در حقوق ایران و نظام حقوق کامن لا را بررسی کنیم .و به این موضوع رسیدم که در حقوق ما نه میتوان قانون را تنها منبع اصلی حقوق دانست ونه میتوان عرف را تنها سرچشمه اصلی حقوق دانست ،اما نمیتوانیم این منبع را نادیده بگیریم و قانون هرگز از عرف بی نیاز نیست و عرف خودش هم به تنهایی قادر نیست ،نظم را که لازمه زندگی است برقرار کند پس بهتر است قانون را به عنوان منبع مستقل حقوق به رسمیت بشناسیم و عرف را برای تکمیل آن محترم شماریم . با اینکه امروزه قانون مهمترین منبع حقوقی ما تلقی می‌شود اما بیگمان همه حقوق در قانون خلاصه نمی‌شود .در حقوق کامن لا منبع اصلی ،قواعدی است که قضات در دادگاه ها آن را مورد تطبیق و اجرا قرار دادند در نظام کامن لا که همان حقوق نانوشته است ،عرف به عنوان منبع مهم به حساب می‌رود اهمیت عرف در نظام حقوق نانوشته بسیار بیشتر از حقوق نوشته می‌باشد .حقوق انگلستان حقوق عرف می‌باشد اما نه به مفهومی که از عرف و عادت صحبت میکنیم منظور از عرف رویه ای است که دادگاه ها بین خود مرسوم کرده اند .