بررسی پارامترهای مقاومتی و زیست محیطی ملات سیمانی حاوی پسماند رنگ

امروزه با افزایش فعالیت انسانی آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از دفن زباله‌های صنعتی به‌شدت در حال افزایش است. حضور مواد زائد خطرناک و فلزات سنگین ناشی از زباله‌های صنعتی در خاک سبب بروز مشکلات بسیاری مانند آلوده‌سازی خاک و غیر قابل استفاده شدن آن شده‌است. در طی فرآیند خودروسازی پسماندهای مختلفی تولید می‌شود. یکی از مهم‌ترین منابع تولید پسماندهای خطرناک در کارخانه خودروسازی، فرآیند رنگ‌آمیزی خودرو می‌باشد. ترکیبات خطرناک موجود در پسماند رنگ مانند فلزات سنگین، مواد آلی و رزین‌ها، یک موضوع نگران‌کننده برای کارخانه‌های خودروسازی در جوامع پیشرفته می‌باشد. لذا در این پژوهش امکان‌سنجی استفاده از پسماند رنگ در ساخت ملات‌های سیمانی به‌منظور تثبیت زائدات خطرناک در آن مورد بررسی قرار گرفته‌است. بر این اساس ابتدا نمونه‌برداری و آنالیزهای آزمایشگاهی درخصوص شناسایی پسماند رنگ انجام شده‌است. سپس پسماند رنگ در درصدهای 10، 20 و 30 درصد وزنی ماسه به ملات سیمانی ساخته‌شده اضافه گردید و بر روی نمونه‌های عمل‌آوری شده در سنین 7، 28 و 90 روز آزمایش‌هایی همچون مقاومت فشاری محصورنشده، طیف‌سنجی فلورسانس پرتو ایکس (xrf) و پراش اشعه ایکس (xrd) انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش میزان پسماند رنگ در ملات سبب کاهش مقاومت فشاری آن شده‌است، بااینحال ملات سیمانی همراه با پسماند رنگ دارای ترکیبات جدید پوزولانی مانند 〖tio〗_2 و cao بوده و در تولید ملات‌های غیرسازه‌ای نظیر بلوک‌ها و جداول مناسب می‌باشد. همچنین بررسی‌ها نشان داد که استفاده از پسماند رنگ در ملات سیمانی از انتشار آلایندگی فلزات سنگین موجود در پسماند رنگ جلوگیری کرده‌است. مناسبترین مقدار پسماند 20 درصد وزنی ماسه بدست آمد که نمونه حاوی 20 درصد پسماند رنگ هم از لحاظ زیست‌محیطی و هم از لحاظ مقاومتی جهت ساخت ملات غیرسازه‌ای مناسب می‌باشد. درنهایت نتایج حاصل از انجام آزمایش‌های شیمیایی نشان داد که فلزات سنگین و مواد آلی خطرناک موجود در پسماند رنگ به دلیل شرکت در واکنش‌های هیدراتاسیون به‌مقدار مطلوبی تثبیت شده‌اند. لذا می‎توان از این ملات به عنوان ماده دوست‌دار محیط‌زیست استفاده کرد و آن را در دسته مواد غیرخطرناک قرار داد.