مطالعه پوشاک قوم ترکمن از منظر انسان شناسی فرهنگی بر اساس رویکرد نظری کلیفورد گیرتز

انسان شناسی، مطالعه سیر و دگرگونی های انسان و نیز چگونگی تحول، زبان و شیوه زندگی اجتماعی آنها به عنوان آفریننده فرهنگ، می باشد و تکامل زیست اجتماعی و فرهنگ انسان در گذشته و حال را مورد پژوهش قرار می دهد. یکی از ابزار شناخت فرهنگی جوامع، پوشاک است. هر قلم از پوشاک، جنس و رنگِ پارچه، طرح و شکل دوخت لباس و آرایه‌ها و زیورهای آن به صورت نمادین مفهوم یا مفاهیمی را می‌رساند. پوشاک محلی قوم ترکمن یکی از نمونه های عینی و مجسم فرهنگ آنها می‌باشد که به عبارت دیگر، بخشی از فرهنگ آن منطقه در پوشاک نهفته است که نشانه ی اعتقاد آنان به آداب و رسوم و هویت فرهنگی شان می‌باشد. شرایط اقلیمی و محیطی، باورهای فرهنگی و مذهبی، جایگاه اقتصادی، اجتماعی و نیز همجواری در کنار یکدیگر، در طراحی و رنگ پوشاک این قوم موثر بوده است. همچنین، رنگ ها و نقوش و آرایه های تزیینی، و نیز تزیینات بکار رفته در پوشاک و زیورآلات آنها، دارای معنا و محتوایی مرتبط با باورهای فرهنگی و سنتی و افسانه ای در حوزه انسان شناسی می‌باشد. اطلاعات و یافته ها با روش کتابخانه ای و میدانی با رویکرد قوم شناختی جمع آوری شده است. هدف اصلی پژوهش، مطالعه شاخه های انسان شناسی فرهنگی در پوشاک محلی قوم ترکمن بر اساس زیبایی شناسی در نقوش و پوشیدگی بکار رفته در پوشاک است. پرسش اساسی پژوهش عبارتند از: چه رابطه ای در پوشاک محلی قوم ترکمن بین سنت و فرهنگ عامه از یک سو با اعتقادات و باورهای آیینی از سوی دیگر وجود دارد؟ در این پژوهش سعی خواهد شد به نقش باورها و اعتقادات در شکل گیری نقوش بکار رفته در پوشاک پرداخته شود.