بررسی و نقد متنی حدیث نقصان عقل و نقصان دین زنان با توجه به آیه (282) سوره بقره از منظر منابع تفسیری اهل سنت.

حدیثی معتبر در منابع اهل سنت زنان را ناقص عقل و دین خوانده است. هرچند وثاقت حدیث از سوی محدثان مورد تایید است ولی از طریق بررسی و نقد متن حدیثی با توجه به اقوال مفسران در آیه اضعاف شهادت زنان و نگرش کلی قرآن دیده که این حدیث نه در صدد اثبات حکم کلی به زنان است و نه می توان از آن به سفاهت و ضعف ادراک زنان استناد کرد. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده است. هدف آن یافتن مدلولات واقعی حدیث و اثبات مساوات زنان و مردان در خبرگی وعقلانیت و توجیه و تفسیر حدیث با استمداد از مدلولات آن به نفع زنان است. نتایج پژوهش نشان می دهد: این حدیث درصدد تقریر حکم کلی به جنس زنان نیست. بلکه با صیغه تعجب از باب شوخی و مزاح زنان را مورد توبیخ و موعظه قرار می دهد. اولا حکم آن منحصر به شان افراد در احوال خاص است، دوما با توجه به مصداق نقصان عقل در جملۀ متصل حدیث، نقصان عقل به معنای عدم خبرگی، سفاهت، ضعف اداراک و عقلانیت زنان نیست بلکه این نقصان چه، نقصان دینی و یا عقلانی اشاره به آسیب های عارضی و بیرونی است که بر زن عارض می گردد و به ذات و ظرفیت عقل تاثیر ندارد ولی به حافظه که مرتبط به عقل است تاثیرگذاری موقتی دارد که اگر این شرایط بر مردان هم وارد شود اثر آن بر آنها اجتناب ناپذیر است. همچنان که می تواند با برطرف شدن اسباب آن این مشکل برطرف گردد.