استفاده از مدل سیگموئیدی در کمی سازی تغییرات جوانه زنی بذور زوال یافته شکرتیغال (echinops spp) در پتانسیل های اسمزی مختلف

شکرتیغال گیاهی یکساله با خواص داروئی ارزشمند است که توسط بذر در طبیعت تکثیر می شود. متاسفانه مطالعات بسیار محدودی بر روی ویژگی های جوانه زنی بذر این گیاه صورت گرفته است. در این پژوهش پاسخ جوانه زنی بذرهای زوال یافته شکرتیغال به پتانسیل های اسمزی با استفاده از مدل های غیر خطی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان مطالعه شد. تیمارهای آزمایشی شامل زوال در رطوبت نسبی 100درصد و دمای 40 درجه سلسیوس در 5 سطح (عدم زوال،96،72،48،24 ساعت زوال) و پتانسیل های اسمزی در هفت سطح (شاهد،2/0-، 4/0-،6/0-،8/0-،1-،2/1- مگاپاسکال) بود. برای اعمال تنش اسمزی، از محلول پلی‌اتیلن گلایکول 6000 و برای کمی سازی سرعت، درصد جوانه‌زنی و طول گیاهچه از مدل های سیگموئیدی سه پارامتره استفاده شد. نتایج نشان داد، اثر متقابل زوال و پتانسیل اسمزی بر درصد، سرعت جوانه‌زنی و طول گیاهچه شکرتیغال معنی دار بود. درصد و سرعت جوانه زنی تا 72 ساعت زوال افزایش یافته، ولی در 96 ساعت کاهش پیدا کرد. نتایج این پژوهش نشان داد که احتمالا درجاتی از کمون در بذرهای شکرتیغال تازه برداشت شده وجود دارد چرا که که تیمار زوال تا سطح 72 ساعت در این گیاه موجب بهبود جوانه‌زنی و آستانه تحمل به تنش اسمزی می شود و به نوعی حالت پس رسی برای بذر ایجاد می شود. اما در صورت افزایش زمان تیمار زوال به 96 ساعت، نهایتا کیفت بذر کاهش می یابد.