بررسی درصد جوانه‏ زنی و بنیه بذر ارقام گندم تحت تاثیر مدت انبارکردن

به منظور بررسی اثر مدت انبارکردن و رقم در شرایط آب و هوایی شمال خوزستان بر درصد جوانه‏زنی و بنیه بذر ارقام گندم، آزمایشی در سال 1399 در واحد ثبت و گواهی بذر و نهال خوزستان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. فاکتورهای آزمایش شامل؛ مدت انبارکردن در چهار سطح 30، 60، 90 و 120 روز و بذر گندم سه رقم مهرگان، کریم و شبرنگ بودند. صفات مورد بررسی شامل: درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، متوسط زمان جوانه‏زنی و شاخص بنیه بذر بودند. نتایج نشان داد مدت انبارکردن، تمام صفات مورد ارزیابی را تحت تاثیر قرار داد. بیشترین و کمترین درصد جوانه‏زنی به ترتیب مربوط به ارقام مهرگان (95 درصد) از تیمار 30 روز انبارکردن و شبرنگ (78 درصد) از تیمار 120 روز دوره انبارکردن به دست آمدند. رقم مهرگان (4/10) از تیمار 30 روز انبارکردن، بیشترین سرعت جوانه زنی و رقم شبرنگ (0/4) از 120 روز انبارکردن، کمترین سرعت جوانه‏زنی را دارا بودند. بیشترین شاخص بنیه بذر به تیمار 30 روز انبارکردن بذرهای رقم مهرگان (3/3006) تعلق داشت. کمترین شاخص بنیه بذر نیز از تیمار 120 روز انبارکردن بذرهای رقم شبرنگ (3/842) به دست آمد. براساس نتایج ارزیابی صفات مورد بررسی در این آزمایش، بذرهای گندم ارقام مورد مطالعه انبارمانی متفاوتی داشته و بذرهای رقم مهرگان در مدت انبارکردن در شرایط آب و هوایی شمال خوزستان از رفتار انبارمانی بهتری نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه برخوردار بودند. با توجه به آزمایش انجام شده، به نظر می رسد که گندم رقم شبرنگ با وجود وزن هزاردانه بیشتر، از نظر پایداری نسبی در جوانه زنی تحت شرایط انبارکردن طولانی مدت، از ارقام دیگر ضعیف تر بوده و زوال بیشتری دارد.

investigation of germination percentage and seed vigor of wheat cultivars under the influence of storage period

in order to study the effect of cultivar and storage time in climatic conditions of northern khuzestan on germination percentage and seed vigor of wheat cultivars, an experiment was conducted in 2020 in the unit of registration and certification of seeds and seedlings of khuzestan. experiment was conducted as factorial based on complete randomized blocks design by four replications. experiment factors include: four storage durations, 30, 60, 90 and 120 days and three wheat cultivars, mehregan, karim and shabrang. studied traits include: germination percentage, germination speed, germination time average and seed vigor index. the results showed that the storage time affected all the evaluated traits. the highest and lowest germination percentages were obtained for mehregan cultivars (95%) from 30 days storage and shebrang (78%) from 120 days storage, respectively. mehregan cultivar (10/4) had the highest germination rate from 30 days storage and shebrang cultivar (0.4) had the lowest germination rate from 120 days storage. the highest seed vigor index belonged to 30 days of seed storage of mehregan cultivar (3006.3). the lowest seed vigor index was obtained from 120 days of storage of seeds of shebrang cultivar (842.3). based on the evaluation results of the studied traits in this experiment, wheat seeds of different cultivars were stored and the seeds of mehregan cultivar had better storage behavior than other cultivars during storage in northern khuzestan. according to the experiment, it seems that the wheat of shebrang cultivar, despite its higher 1000-seed weight, is weaker than other cultivars in terms of relative stability in germination under long-term storage conditions.