بررسی شاخص‌های جوانه‌زنی بذور حاصل از پایه مادری ژنوتیپ‌های مختلف گیاه کینوا تحت اثر روش کاشت و محلول‌پاشی بور در منطقه کوهدشت

با هدف بررسی شاخص‌های جوانه‌زنی بذور پایه مادری ژنوتیپ‌های گیاه کینوا تحت اثر روش کاشت و محلول‌پاشی بور در منطقه کوهدشت لرستان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه فناوری بذر دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. فاکتورهای این آزمایش شامل سه ژنوتیپ تیتیکاکا، جیزا 1 و ساجاما گیاه کینوا، روش کاشت (نشاکاری، کاشت بذر پرایم شده و کاشت بذر مستقیم) و محلول پاشی در دو سطح (شاهد و محلول پاشی بور با غلظت ppm 100) بودند. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر ساده روش کاشت بر تمام صفات معنی‌دار بود. روش کاشت نشاکاری موجب بهبود صفات جوانه زنی بذور کینوا شد و نسبت به دو روش دیگر اثرات بهتری داشت. همچنین اثر ساده محلول پاشی بر تمام صفات بجز تعداد بذر سخت و درصد گیاهچه غیر نرمال معنی‌دار بود. اثر متقابل ژنوتیپ، روش کاشت و محلول پاشی بر صفات درصد جوانه‌زنی، متوسط جوانه‌زنی روزانه، ضریب سرعت جوانه‌زنی و ارزش جوانه‌زنی معنی‌دار بود. روش کاشت نشاکاری و محلول پاشی با عنصر بور در ژنوتیپ‌های تیتیکاکا و جیزا 1 نسبت به ژنوتیپ‌ ساجاما اثرات بهتری را نشان دادند. پرایمینگ بذر با محلول بور نیز توانست نسبت به کاشت مستقیم بذور ژنوتیپ‌های مختلف نتایج بهتری را رقم بزند. البته محلول پاشی پایه های مادری حاصل از بذور پرایم شده در تمام ژنوتیپ‌ها موجب کاهش کیفیت صفات جوانه‌زنی شد که می‌تواند از اثرات افزایش غلظت بور در بذر و بروز اثرات سمیت آن در گیاهچه باشد. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که بذور حاصل از پایه‌های مادری نشاکاری شده که توسط محلول بوریک اسید محلول پاشی شده بودند، جوانه‌زنی با کیفیت‌تری داشتند.

evaluation of germination indices of seeds obtained from the maternal plant of genotypes of quinoa under the effect of planting mothods and foliar application of boron in kouhdasht region

in order to investigate the germination indices of maternal plant seeds of quinoa genotypes under the methods of planting and foliar application in koohdasht region of lorestan, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replications in the seed technology laboratory of shahed university of tehran. factors in this experiment included three genotypes of quinoa (titicaca, giza 1 and sajama), planting method (transplanting, primed seed sowing and direct seed sowing) and foliar application at two levels (control and boric acid foliar application at 100 ppm). the results of analysis of variance showed that the simple effect of planting method was significant on all traits. transplantation method improved the germination traits of quinoa seeds and had better effects than the other two methods. also, the simple effect of foliar application on all traits except number of hard seeds and percentage of abnormal seedlings was significant. the interaction effect of genotype, planting method and foliar application on germination percentage, average daily germination, germination rate coefficient and germination value was significant. transplantation and foliar application of boron in titicaca and giza 1 genotypes showed better results than sajama genotype. seed priming with boron solution could also produce better results than direct sowing of seeds of different genotypes. however, foliar application of maternal plants from primed seeds in all genotypes reduced the quality of germination traits, which can be the effects of increasing boron concentration in seeds and the effects of toxicity on seedlings. in general, it can be concluded that the seeds from the transplanted maternal plants, which were sprayed with boric acid solution, had better germination.