نظریه اقتصاد دین(فروشگاه دین) و بررسی مبانی نظری آن در تبلیغات اسلامی

نظریه اقتصاد دین (و نه اقتصاد دینی) ارائه‌کننده روشی در علوم اجتماعی است که قصد دارد عملکرد تبلیغی دین، موسسات و شخصیت‌های دینی را به‌وسیله قواعد اقتصادی تحلیل نماید.مباحث علمی «اقتصاد دین» عمری کوتاه در جهان و ایران دارد و این مقاله برای اولین بار در زبان فارسی قصد دارد، مبانی نظری این نظریه را در آموزه‌های اسلامی بررسی کند. در این مقاله بعد از معرفی نظریه اقتصاد دین، به دنبال مولفه‌های این نظریه و تطبیق آن با آموزه‌های اسلامی می گردد. این مقاله مولفه های موضوعیِ تبلیغ، مبلّغ و مخاطب تبلیغ را از منابع قرآن و احادیث استخراج و آنها را برای رد یا تایید این نظریه واکاوی نموده تا بتواند خطوط قرمز دین اسلام را برای این نظریه ترسیم کند. در یک نگاه خوش بینانه، عقلانیت عملکردی مورد ادعای این نظریه برای گفتمان اقتصادی مورد تایید و پذیرش منابع شیعی و دینی است، که شامل تایید گفتمان اقتصادی به عنوان یک گفتمان بنیادین و تطابق پیام با مخاطب به عنوان بنیان این نظریه است؛ اما نگاه عمیق به این نظریه، خطراتی را همچون تقلیل مقامی دین در نگاه مبلغ و مخاطب آن، و همچنین ترویج تکثرگرایی و... را به دنبال دارد.