بررسی نقش و جایگاه عقلانیت در تبلیغ جهانی دین در اندیشه‌هایعلامه طباطبایی بامحوریت تفسیر شریف المیزان

جامع‌نگری به دین سبب می‌شود تا همگرایی و همسویی دین و دنیا نمایان شود؛ چرا که دین کامل، مکتبی است جامع و واقع‏گرا؛ از این رو در اسلام، به همه جوانب نیازهای انسانی، ‏اعمّ از دنیایی و اخروی، جسمی و روحی، عقلی و فکری، احساسی و عاطفی و فرد و اجتماعی توجه شده است. عقل حکم می‌کند که تبلیغ دین و ارزش‌های دینی، هدایت و سعادت حقیقی انسان را نتیجه می‌دهد. با این حال از آن‌جا که هدف وسیله را توجیه نخواهد کرد، پس باید ابزار رسیدن به نتایج و اهداف نیز عقلانی باشد چراکه حفظ اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط در تصمیمات و اقدامات برای انجام هر امری ضروری است و امر تبلیغ دین و ارزش‌های دینی نیز از این نکته مستثنی نیست؛ به طوری که یک مبلغ باید با تدبیر برای اثرگذاری هرچه بیشتر، از هرگونه افراط و تفریط در زمینه‌های علمی و عملی دوری کند. در این نوشتار به بررسی نقش و جایگاه عقل و عقلانیت در توسعه‌ی جهانی تبلیغ دین با محوریت اندیشه‌های علامه طباطبائی در تفسیر شریف المیزان خواهیم پرداخت که مطابق با بررسی آیات شریفه قرآن‌کریم در خصوص روش و شاخصه‌های یک تبلیغ صحیح و بررسی شاخصه‌های عقلانیت در بین حکماء و اندیشمندان اسلامی که مورد تایید احادیث شریف نیز می‌باشند، به این نتیجه رسیدیم که تمامی گزاره‌های قرآنی در خصوص امر تبلیغ دین مورد تایید عقل می‌باشد و از آن‌جا که عقلانیتِ یک گزاره‌ اعتباری، با بررسی غایت و آثار آن ممکن است، این امر در خصوص تبلیغ جهانی با مقید کردن قید دینی به آن، سبب تجلی عقلانیت در آن می شود.