« سنگ » محکی مدرن بر داستان شهریار

جریان داستان نویسی کوتاه مدرن از دهة شصت توسط نسل سوم نویسندگان به عرصه ی ادبیات ایران وارد شد. داستان مدرن بیشتر به جنبه های روانی و ذهنی راوی و شخصیت ها ی داستان توجه می نماید، همین رویکرد باعث ورود مباحثی از قبیل هرمونتیک جدید، زبانشناسی، روانکاوی و علوم جدید دیگر در ادبیات و نقد ادبی شد. این تغییر نگرش و ذهن گرایی که مهمترین شاخصه ی داستانویسی مدرن است موجب تغییر در تمامی ارکان داستان نویسی کلاسیک شد. همچنین استفاده از ظرفیت های زبانی در روایتگری موجب شاعرانگی آن شد، که با توجه به قرابت و علاقة فارسی زبانان به شعر مورد استقبال قرارگرفت. شهریار مندنی پور یکی از برجسته ترین نویسندگان نسل و جریان مدرنیسم ایرانی است. تسلط وی در فضا سازی و خلق موقعیت های ناب از ویژگی آثار مندنی پور است. توجه به انسان و ارزش های اخلاقی از دغدغة اصلی او در داستان گویی است. از اینرو شخصیت های داستان هایش انسان های روان پریش و روشنفکران منزوی هستند. مولف در این مقاله با این فرض که داستان «سنگ» از مجموعة هشتمین روز زمین اثر شهریار مندنی پور سرشار از ویژگی های مدرن است، به روش توصیفی-تحلیلی با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به بررسی این داستان بر اساس مولفه های مدرن می پردازد. بررسی های حاصل از پژوهش نشان می دهد که، با توجه به نثرشعرگونه، تغییر زاویة دید، جریان سیال ذهن و شخصیت پردازی درونی، راوی اول شخص، وجود ضد قهرمان بجای قهرمان داستان کوتاه «سنگ» از تمامی مولفه های یک داستان کوتاه مدرن بصورت تام برخوردار است.