بازتاب داستان پیامبران درآینۀ اشعار حسرت همدانی

یکی از برجسته‌ترین کانون‌های مضمون آفرینی و تصویرسازی شاعران و نویسندگان در ادبیات فارسی، موضوعات قرآنی، احادیث، امثال و حکم، بویژه در زمینه قصص انبیاست. آثار اکثر نویسندگان و شاعران پارسی گوی، در تمامی دوره‌ها سرشار از مضامین، رویدادها و وقایع مهم زندگی پیامبران، انبیا و اولیاست. همان‌گونه که قرآن کریم طرح داستان زندگی پیامبران را مایه عبرت و پند و اندرز انسان‌ها می‌داند، اغلب شاعران جهان اسلام، بنا به دلایلی از قبیل: پند و اندرز، تقدس بخشیدن به اشعار خویش، خلق معانی زیبا و تصاویر بدیع به سرگذشت پیامبران و اسامی آن‌ها اشاره کرده‌اند. محمد تقی همدانی متخلص به حسرت از شاعران غزل‌سرای دوره فتحعلی شاه قاجار نیز با بهره‌گیری از اوصاف و زندگی پیامبران اشعار خویش را متبرک ساخته و در خلق تصویرهای شعری از پیامبرانی مانند یوسف، سلیمان نبی، عیسی، نوح و خضر علیهما السلام نام برده و بهره‌مند شده است. این پژوهش در صدد معرفی این شاعر و بررسی و تحلیل بازتاب اوصاف و زندگی پیامبران در اشعار حسرت همدانی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد ملا محمد تقی همدانی با استفاده از تلمیحات مربوط به زندگی پیامبران گریزی هم به وصف معشوق و محبوب خود زده و تصاویر زیبایی ارائه کرده است. در تلمیحات مربوط به پیامبران اشاره به حُسن و زیبایی حضرت یوسف (ع) و دمِ عیسوی نمود بیشتری دارد.