همگامی تصویرسازی با متن کتاب فارسی پایه‌ی ششم ابتدایی 1399-1400

تصویرسازی‌های کتاب درسی به عنوان ابزاری برای آموزش و یادگیری معلمان و دانش‌آموزان، نقش مهمی در جذاب کردن دروس ایفا می‌کنند؛ بنابراین همگامی این تصویرسازی‌ها با متن درس و دست‌کم عدم تناقض با یکدیگر از جمله ضروریات کتاب‌های درسی است. این پژوهش با هدف بررسی میزان همگامی تصویرسازی‌ها با متن کتاب‌ فارسی پایه‌ی ششم ابتدایی 1399-1400 نگاشته شده است و سوال اصلی این است که تصویرسازی‌های کتاب‌ فارسی پایه‌ی ششم ابتدایی 1399-1400 تا چه میزان با متن آن هم‌خوانی دارد؟ پژوهش حاضر از حیث هدف در بخش پژوهش‌های کاربردی قرار دارد و در آن از دو روش تحقیق کمی و کیفی استفاده شده است. جامعه‌ی آماری شامل 226 نفر از معلمان و دانش‌آموزان استان خراسان رضوی در پایه‌های ششم دبستان هستند و نمونه‌ی مورد مطالعه 5 درس از این کتاب‌ است که به صورت تصادفی انتخاب شده است. در بخش کمی 5 پرسشنامه‌ی ساختاریافته بر اساس اسناد آموزش و پرورش تهیه گردید که در آن میزان همگامی تصویرسازی با محتوا بر اساس شش شاخصه‌ی مشترک میان تصویر و متن مورد ارزیابی قرار گرفت. در بخش کیفی پژوهش نیز همان 5 درس بر اساس شاخصه‌های یاد شده تحلیل گردید و در پایان 2 درس در قالب پرسشنامه‌های نیمه ساختاریافته با تصویرگری متخصص مصاحبه شد. با استفاده از نرم‌افزار spss داده‌های کمی تحلیل گشت و پایایی به 81/0 رسید. در بخش کیفی نیز از نظارت مستقیم استاد و مصاحبه با تصویرگران و بررسی نظرات آن‌ها به عنوان تحلیل‌گر ثانوی استفاده شد.نتایج نشان داد که تصویرسازی‌های کتاب‌ فارسی پایه‌ی ششم در بخش کمی 45 درصد مطابقت داشته و در بخش کیفی میزان همگامی این تصاویر با متن درس‌ها ضعیف بوده است. این نتیجه بیانگر این است که تصویرسازان حوزه‌ی آموزش توجه لازم را به رابطه‌ی تصویر با متن نداشته‌اند‌ و در بعضی موارد تصویرسازی دروس بر اساس سلیقه‌ی شخصی صورت گرفته است.