بررسی تطبیقی مولفه های نمادگرایی در رمان 'زیتون الشوارع' اثر ابراهیم نصرالله و رمان'انتری که لوطی اش مرده بود' اثر صادق چوبک

نمادگرایی برای بیان مفاهیم در طی زمان ها و قرون شکل گرفته و در تفکرات و رویاهای نژادهای مختلف جای گرفته است و در فراسوی مرزهای ارتباطی جای دارد. نماد، اندیشه را برمی انگیزد و انسان را به گستره ی اندیشه بدون گفتار رهنمون می کند. نمادها با عمق بخشی به اثر هنری مفاهیم والا را در قالب ملموس در اختیار مخاطب قرار می دهند. نویسندگان و هنرمندان در دو ادب عربی و فارسی نیز از این امر بهره بسیار برده اند. ابراهیم نصرالله در آثار خود به خصوص در رمان زیتون الشوارع به جای طرح مستقیم مسئله اشغال فلسطین و حمله اسرائیل به فلسطین، با تکنیک های سمبولیستی به پیامدهای این فاجعه انسانی و جوانب مختلف آن می پردازد تا از کلیشه شدن موضوع فلسطین در ادبیات داستانی جلوگیری کند. داستان انتری که لوطیش مرده بود اثر صادق چوبک نیز سرشار از نمادپردازی است. «لوطی جهان»، «مخمل»، «معرکه‌گیری»، «زنجیر»، «شاهین» و «تبردارها» نمونه‌هایی از نمادهایی هستند که این داستان را یکی از شاهکارهای صادق چوبک و بدون تردید یکی از بهترین قصه‌های کوتاه معاصر فارسی کرده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تطبیقی نمادپردازی در دو رمان مذکور می پردازد که نتایج حاصله نشان دهنده ی آن است که نمادهایی چون اسارت، نماد انسان های وابسته، شخصیت ها، حیوان، عناصر طبیعی، جامعه و وطن و آزادی از جمله نمادهای مشترک در این دو رمان می باشند.