صامت اصفهانی و شاعران دیگر (تاثرات و تاثیرات )

چکیده: صامت اصفهانی فرزند آقا مومن واز شاعران مضمون پرداز و ظریف اندیش و نکته سنج عهد صفوی است.او مثل اغلب شاعران این عهد در پرداختن مضامین تازه و نکته های دلکش و صور خیال دقیق مهارت دارد. برخی از تذکره نویسان او را شاگرد مولانا صائب تبریزی دانسته اند. با توجه با اثر پذیری بیشتر شاعران قرن نهم و قرن های بعد از آن از شعر جهان شمول حافظ، صامت نیز در شعرهای خود از حیث الفاظ و هم از حیث تعابیر و تصاویر از شعر خواجه شیراز تاثیر پذیرفته است. همچنین نشانه هایی از تاثیر پذیری او از شعر صائب تبریزی ،بیدل دهلوی، کلیم کاشانی ، عرفی شیرازی ، اسیر شهرستانی ووحشی بافقی وجود دارد، شعر اوبا اینکه ویژگی های سبک هندی را دارد ، مضامین عارفانه و عشقانه و حکمی را در دیوان خود در هم آمیخته است . ولی حضور اندیشه های خیامی درشعر او آشکار است به طوری که او نیز مانند خیام در بیشتر شعرهای خود به مخاطبان کلام اش پند می دهد.به دلیل استفاده از آثار و سبک شاعران قبل از خود و استفاده از ترکیبات کمتر شنیده شده وتا حدی ابتکاری همراه با غنای موسیقی کلام ومضامین دقیق و باریک اندیش توانسته است در غزل بر حزین لاهیجی (1181-1103ه )تاثیر بگذارد.باتوجه به بررسی های به عمل آمده وتحقیق در دیوان صامت اصفهانی او یک شاعر صاحب سبک نبوده، بلکه با تقلد کردن از سبک شاعران دیگر توانسته است درهنر شاعری تقریبا موفق بوده و برای به دست آوردن نام و نشان در شعر و شاعری دو بار به سرزمین هند سفر کرده است.اما هیچ وقت نتوانست به هدف مرد نظر خود دست یابد، او چندین بار از رفتن به هند اظهار ندامت و پشیمانی کرده ولی متاسفانه در موطن خود وحکومت صفوی نیز نتوانست به منزلت واقعی خود دست یابد.