بررسی روایت ذهنی در داستان

شکلی از روایت که با کانونی سازی راوی و شخصیت داستان پیوندی عمیق دارد، روایت ذهنی است. در این شیوه، توصیف بر ذهنیت خاص راوی که می‌تواند خود نویسنده باشد یا شخصیتی از داستانش، متمرکز می شود و آن چه که وصف می‌کند، مطابق با روحیه و حس شخصی وی صورت می‌بندد. این شیوة روایی از توصیف، امروزه بیشتر طرف توجه نویسندگان و منتقدان است؛ چراکه چشم انداز ویژة هنری نویسنده و روایتش را بیشتر جلوه داده و نمایانگر میزان قدرت روایت اوست. ابراهیم گلستان در نوشتن داستان بیش از همه به نثری آهنگین و سبک ویژة خود مشهور است؛ سبکی که روایت داستان را به عرصة خیال و شعروارگی می کشاند و سعی دارد ذهن خواننده را در عرصة داستان به جولان درآورد. «مدّ و مه» از جمله داستان های گلستان است که ساختار معنایی اثر در شیوة روایت آن حل شده و توجه ویژة نویسنده به سبک خاص خود را نشان می دهد. در این پژوهش به بررسی جنبه های گوناگون روایت ذهنی در داستان مدّ و مه پرداخته شده و میزان شناخت و توانایی نویسندة آن در به کارگیری این شگرد داستان نویسی تحلیل می شود. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای بهره برده شده است.