بررسی عناصر فراواقعی و شفابخش در شاهنامه و نارت نامه

در این مقاله به بررسی مظاهر فراواقعیت و نیز جاودانگی در نارت نامه، اسطوره حماسی اوسِتیا و نیز شاهنامه پرداخته ایم. جاودانگی مقوله ای متافیزیکی و نقطه عکس مرگ است. جاودانگی انسان به شکلی طبیعی و به عنوان موجودی طبیعی که به طور مادرزاد از راه زاد و ولد به وجود می آید و به عبارتی جاودانگی روح و جسم وی به صورتی طبیعی ناممکن است. اما آدمی از رهگذر رویا، خیالبافی و اسطوره آرزوهای ناممکن خود را که یکی از آن ها جاودانگی است، تحقق می بخشد. روش به کار رفته در تحقیق کتابخانه ای است. نتایج بدست آمده نشان داد که در شاهنامه عناصر شفابخش عبارتند از: 1- مهره ای که در اختیار هوشنگ، طهمورس و جمشید بود و کیخسرو با آن، جراحت گستهم را معالجه نمود. 2- نوشدارویی که کاووس از دادنش به رستم برای شفای جراحت سهراب خودداری کرد و نوشداریی که سیمرغ در اختیار زال قرار داد تا زخم های رستم و رخش را در نبرد با اسفندریار التیام بخشد. عناصر فراواقعی در شاهنامه عبارتند از: 1- جام جهانبینی که کیخسرو در آن آینده را می دید، 2- مهره ای که با آن می توان حوادث آینده را دید و اسکندر و خضر به کمک آن توانستند از تاریکی نجات و به کلید جاودانگی دست یابند. 3- سخن گفتن و کردارهای غیرطبیعی حیوانات، گیاهان و موجودات بیجان که گاه سخن می گویند و به انسان ها در شرایط دشوار یاری می رسانند. در نارت نامه نیز حیوانات و گیاهان و گاه اشیاء (حلقه ی غول یک چشم) از کردار مابعد طبیعی برخوردارند و به سخن در می آیند. همچنین مظاهر جاودانگی و عناصر شفابخش در نارت نامه عبارتند از: مهره مار، چشمه حیات و سیب طلایی نارت ها، همسر ناشران-آلدار، دریاچه شیر و اکسیر جانی، آدازا – دختر خورشید و تازیانه نمدی اواستیرجیِ آسمانی.