مطالعه نقش و تاثیر سوءنیت بر جرایم ارتکابی

یکی از مباحث بحث‌برانگیز و چالشی در حوزه سیاست جنایی تقنینی نظام حقوقی ایران، مبحث انگیزه و قصد یا سوءنیت احتمالی ارتکاب جرم است. انگیزه و سوءنیت عام از این جهت که عنصر معنوی می باشند شبیه یکدیگر هستند، اما تفاوت‌هایی با هم دارند؛ زیرا قصد مجرمانه رکنی از ارکان سه‌گانه جرم است اما انگیزه خارج از ارکان جرم می‌باشد و در مقام رسیدگی به جرایم باید دقت فراوان مبذول داشت تا انگیزه ارتکاب جرم با قصد مجرمانه اشتباه نشود. رابطه بین انگیزه سوء و سوءنیت خاص را می‌توان رابطه عموم خصوص مطلق دانست. با این توضیح که هرگاه انگیزه مجرمانه خاصی را قانونگذار جزء ارکان جرم قرار داده باشد، سوءنیت خاص تلقی می‌شود. لذا نگارنده در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی تلاش می‌کند تا به شناسایی میزان تاثیر قصد یا سوءنیت احتمالی متهم در ارتکاب جرم بپردازد و از این رهگذر به نتایج مورد نظر دست یابد. در راستای تحقق هدف مزبور، نگارنده سعی دارد به این سوالات پاسخ دهد که تاثیر قصد یا سوءنیت احتمالی متهم در ارتکاب جرم چیست؟ نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که با توجه به اینکه متهم نتیجه حاصله را قصد نکرده است و علم و یقین به وقوع آن ندارد، می‌توان چنین فعلی را لااقل در جایی که احتمال جرم بالاست، در حکم عمد دانست و مجازات کمتری نسبت به جرم عمدی قائل شد.