ساختار دادرسی الکترونیک در نظام حقوقی ایران؛ جلوه ها، چالش ها و پیامدها

یکی از مباحث مهمی که در تضمین حقوق شهروندی بالاخص در دادرسی از جایگاه والایی برخوردار است، دادرسی عادلانه و منصفانه است. مبنای این مهم نیز استناد به ماده 56 منشور حقوق شهروندی است که بیان میدارد؛ «حق شهروندان است که به‌منظور دادخواهی آزادانه و با سهولت به مراجع صالح و بی‌طرف قضایی، انتظامی، اداری و نظارتی، دسترسی داشته باشند. هیچ‌کس را نمی‌توان از این حق محروم کرد.» با این حال و طی سال های گذشته شاهد آن بوده ایم که فناوری اطلاعاتی و ارتباطی همسو با نیازهای جامعه و در راستای تضمین حقوق شهروندان به مراجع قضایی نیز راه پیدا کرده و دستگاه قضایی نیز ازجمله ادارات و سازمآن‌هایی بوده اند که از ورود فناوری و تکنولوژی استقبال کرده اند. لذا با توجه به اهمیت این مساله، نگارنده در تحقیق حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی تدوین و طبقه بندی شده است درصدد پاسخگویی به این سئوال است که بکارگیری فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در فرایند دادرسی چه تاثیری در تحقق حقوق شهروندی دارد؟. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بکارگیری فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در فرایند دادرسی ازجمله سامانه الکترونیک مدیریت پرونده‌های قضایی(سمپ)، سامانه خدمات الکترونیک قضایی (سخا)،سامانه ثبت نام ابلاغ الکترونیکی قضائی (ثنا) و سامانه ابلاغ مخابراتی و رفع چالش ها و موانع حقوقی و اجرایی علاوه بر حفظ، تامین و تضمین حقوق شهروندان، کارآمدی و اثربخشی دستگاه قضایی را محقق می‌سازد