قوت ‏ید ، اماره شرعی تعیین مالک

با توجه به زندگی اجتماعی انسان و علاقه ذاتی‏اش به مالکیت و پیشرفت در آن، یکی از نزاع‏های پرتکرار، اختلاف در مالکیت بوده است که همواره با گستردگی و پیشرفت زندگی بشر، شیوه‏های مالکیت و به‏تبع آن دعاوی برسر مالکیت، متنوع و پیچیده‏تر شده است. مثلا زمانی نزاع بشر بر چهارپایی بوده‏است که یکی برآن سوار و دیگری گیرنده افسارش بوده و یا یک پیراهنی که هر دو آن را در دست داشته‏اند و امروز ممکن‏است همین نزاع در اختلاف بین صاحبان سرقفلی و صاحبان مالکیت مغازه ها محقق شود که نتایج دعوا منجر به جابه جایی سرمایه‏های کلان و آثارمالی پرتوجهی باشد. طرق شرعی اثبات دعوا انواعی دارد مثل اقرار و شهادت امّا یکی از قواعد فقهی پرتوجه و مهم که به عنوان اماره‏ای شرعی است قاعده ید می‏باشد. این نوشتار در صدد آن است که از قاعده ید برای تعیین مالک در صورتی که دو طرف برمال واحد، ید داشته باشند و سائر طرق شرعی هم در بین نباشد، با توجه به مدخلیت سیره عقلا در قاعده ید، قاعده اغلبیت، روایت و بیان استیلا در موضوع قاعده و عبارت فقهاء می‏توان به مالکیت صاحب ید اقوی حکم نمود.