چالش های رسیدگی ماهوی در مورد اعتراض به آراء مراجع شبه قضایی در دیوان عدالت اداری

پیدایش اختلافات و یا ارتکاب تخلفات در میان صنوف یکی از واقعیت های مهم است. برای رسیدگی به این امور، مراجع شبه قضایی گوناگونی پیش بینی شده-اند که در چارچوب قوانین مربوطه به تخلفات مربوطه رسیدگی نموده و اقدام به صدور رای می نمایند. در ایران نزدیک به هفتاد مرجع شبه قضایی وجود دارد که آرای آنها قابل تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری است. این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی و با فیش برداری از منابع دسته اول پژوهشی نگاشته شده درصد پاسخ به این پرسش است که چالش های رسیدگی ماهوی دیوان عدالت اداری نسبت به اعتراض از آرای مراجع شبه قضایی چیست و راهکار های رفع آن کدامند؟ این رسیدگی باید مبتنی بر اصل دادرسی منصفانه باشد که به لزوم برقراری همه لوازم حق بر دادخواهی خواهان و نیز پیاده سازی مناسب حقوق دفاعی خوانده اشاره دارد. افزون بر این اصل تناظر نیز باید به طور کلی رعایت شود. رسیدگی در ادبیات حقوقی به دو دسته ماهوی و شکلی تقسیم می شود. رسیدگی در دیوان عدالت اداری نیز به همین ترتیب است. رسیدگی دیوان به آراء صادره از مراجع شبه قضایی با چالش های شکلی و ماهوی ویژه ای همراه است. خلاهای قانونی، اختلاف در صلاحیت، سرگردانی شهروندان و گاه تضعیف و یا حتی سلب حق دادخواهی آنها، اطاله دادرسی و نقض دادرسی منصفانه در شمار چالش های رسیدگی دیوان به آراء مراجع پیش گفته است. این پژوهش دریافته است که با وجود چالش های پیش گفته دیوان عدالت اداری باید در هنگام رسیدگی تجدیدنظر به آراء مراجع شبه قضایی، بایسته های دادرسی منصفانه را به خوبی رعایت کند.