هدایت معنوی امام (علیه السلام) از دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان

یکی از مهم ترین مسائل حیاتی در سعادت و تکامل حقیقی بشر، مسئله ی هدایت معنوی از جانب حضرات معصومین (علیهم السلام) است، که با تصرف باطنی امام، به اذن الهی در نفوس انسان هایی که استعداد سزاواری دارند، تحقق می یابد. طبق دیدگاه علامه طباطبایی (ره) هدایت به معنای شناختن درست و صحیح هدف، انتخاب راه و طریق صحیح برای رسیدن به هدف و پایداری مسیراست و در خصوص واژه ی امام می فرمایند: امام، همان هدایت کننده ای است که با امر الهی هدایت می کند. ایشان قائلند که انسان افزون بر هدایت ظاهری، دارای هدایت معنوی است که برای رسیدن به مراتب عالی در آن، نیاز به راهنما و امام دارد؛ امامی که هم در ویژگی های ظاهری مثل حسن خلق در رفتار، زهد و ساده زیستی و آراستگی ظاهری در درجه ی اعلایی باشد و هم در ویژگی های باطنی مثل صبر، یقین، عصمت و تقوای الهی سرآمد باشد و به امر الهی به هدایت معنوی انسان ها بپردازد و با تصرف در باطن انسان ها، آن ها را به مقصود و مطلوب حقیقی و الهی هدایت کنند. علامه این نوع از هدایت را هدایت به امر می نامند، که پیامبران بزرگی چون حضرت ابراهیم(علیه السلام) پس ازمقام نبوت و پیمودن مراحل مختلف و آزمایش های سخت صلاحیت، تصرف در نفوس انسان ها را پیدا کردند.