“جایگاه عرفان و تصوف در بین ایرانیان”

عرفان به عنوان نقطۀ مشترک تمامی آیین ها و مذاهب، راهی است برای کشف و شناخت حقیقت بر اساس ذوق و اشراق. عرفان و تصوف، به عنوان عنصر و پدیده ای که ماهیتی اجتماعی و فرهنگی دارد، بازتاب و جلوهای گسترده در سبک زندگی ایرانیان داشته است. این حضور پررنگ، حتی منحصر و محدود به متون ادبی مکتوب و آثار فرهنگی خواص و نخبگان جامعۀ ایرانی نبوده و دامنۀ آن به فرهنگ عامه و فولکلور نیز کشیده شده است. البته با وجود تاثیر زیاد عرفان و تصوف بر سبک زندگی ایرانیان، فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی نیز، متقابلاً روی عرفان و تصوف تاثیر گذاشته و این تاثیرات، امروزه، به وضوح در مراسمات مذهبی و عرفانی عامۀ مردم و حتی در مراسمات صوفیه دیده میشود. این مقاله با رویکرد کیفی و روش توصیفی تحلیلی، به بررسی جایگاه و نقش عرفان و تصوف در سبک زندگی ایرانیان در اعصار مختلف تاریخ از طریق کندوکاو در آثار کهن دینی، عرفانی و ادبی می پردازد و نقش و جایگاه تصوف و عرفان را در سبک زندگی مردم ایران، در طول تاریخ بررسی می کند. هدف نوشتار حاضر، ارائۀ تصویری از پدیدۀ عرفان در بین ایرانیان است. بدون شک معرفی جامع این پدیده هم عرفان-پژوهان را از ابعاد و زوایای مختلف این پدیده آگاه می کند تا حوزۀ پژوهشی خود را با آگاهی انتخاب کنند و هم می تواند برای شیفتگان سلوک این طریق، روشنگر باشد.