واکاوی عوامل جرم شناختی ارتکاب خشونت در تماشاگران فوتبال

بی تردید ورزش فوتبال در دنیای امروز به عنوان پر طرفدارترین ورزش شناخته می شود . در این میان پدیده ی خشونت تماشاگران، تبدیل به یک پدیده ی اجتماعی شده است و یکی از دغدغه های بزرگ کشورهای غربی و همچنین دیگر نقاط جهان از جمله کشور ما نیز هست. به طور کلی سه عامل اساسی برای ارتکاب پدیده خشونت وجود دارد که عبارت اند از: عوامل زیست شناختی،عوامل جامعه شناختی و عوامل روانشناختی. برخی از جرم شناسان با تاکید بر پرخاشگرتر بودن مردان در مقایسه با زنان به تاثیر هورمون تستوسترون در مردان اشاره کرده اند. در زیست شناسی جنایی نوین، جرم شناسی عصب دارای سه گونه اساسی ، که عبارت اند از : آسیب دیدگی عصبی ، اختلال کم توجهی-بیش فعالی و شیمی مغز است . مبنای تئوری یادگیری اجتماعی بر این اساس استوار است که پرخاشگری و خشونت رفتار و کنش اجتماعی است که از طریق فرایندهای اجتماعی، تولید، بازتولید و فرا گرفته می‌شود.نظریه پالایش روانی بر این دیدگاه متکی است که احساسات و هیجانات درونی سرکوب شده با بروز رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت آمیز می تواند تخلیه شود. بر اساس نظریه بحران نیز، بحران زمانی به وقوع می پیوندد که مسئله یا موقعیت ویژه ای برای شخص از اهمیت بالایی برخوردار باشد و به یک عامل تهدید کننده تبدیل شود، و شخص در راه یابی برای حل مسئله به وجود آمده خود را ناتوان ببیند. در چنین شرایطی است که زمینه لازم برای خشونت و پرخاشگری آماده بوده و فرد ممکن است برای برون رفت از بحران متوسل به اعمال خشونت گرایانه شود. برای مثال وقتی تماشاگری به هنگام مسابقه تیم محبوبش با تیم رقیب، شاهد شکست تیمش شود و در حالیکه پیروزی در این مسابقه برایش اهمیت بسیاری داشته باشد و شخص در حل این مشکل خود را ناتوان ببیند، این حالت ممکن است سبب بروز پرخاشگری و خشونت در وی گردد. علاوه بر عواملی مانند رفتار غریزی، اختلالات شخصیتی و استرس، می توان به تئوری «ناکامی پرخاشگری» ، اشاره نمود. این نظریه که از مشهورترین نظریات در خصوص خشونت و پرخاشگری است، ناکامی را به عنوان منشاء ارتکاب رفتارهای خشونت آمیز می داند .