مروری بر مبانی فقهی اختلاف ارث زن و مرد

وراثت در میان همه اقوام و ملل گذشته تاکنون به عنوان یک امر و حق طبیعی پذیرفته شده است. اما چگونگی تقسیم ارث همواره از مسائل حقوقی و اقتصادی بوده که موجبات مشکلاتی را برای افراد بوجود می آورده است. تا پیش از اسلام بر اساس یافته های این تحقیق معمترین و کاربردی ترین قانون تقسیم ارث، قانون زورمندان و افراد قوی تر در جامعه مرد سالار بوده است که نتیجه آن محروم بودن زن از ارث خویشان مخصوصا پدر، فرزند و شوهر بوده است. اما با ظهور اسلام این قانون منسوخ شد و حق ارث زن و مرد بر اساس شرایط طرفین و حقوق اجتماعی و سیاسی آنها تعیین گردید. در قرآن سوره نسا آیه 11 و 12 کلیات چگونگی تقسیم ارث آمده است که فقهای اسلام با در نظر داشتن آنها، جزئیات در این مورد را مشخص نموده اند. لذا در این پژوهش برای تبیین مبانی فقهی اختلاف ارث زن و مرد در اسلام، ابتدا خاستگاه اصلی تفاوت زن و مرد در حوزه تکالیف و حقوق فردی و اجتماعی بررسی گردیده است، سپس میانی اختلاف مالی آن دو در باب ارث واکاوی شده و در پایان نظرات و اجتهاد فقها در این زمینه آمده است. یافته های پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی بدس آمده بر این نکته تاکید دارد که مبانی فقهی اختلاف ارث زن و مرد در اسلام به دلایل تعلق ارث، مستندات تقسیم آن و چگونگی تقسیم اشاره دارد که همگان به دلایل قرآن ارجا دارند.