نقش متحدان غیردولتی در راهبرد منطقه ای ایران؛ فرصت یا تهدید؟

پس از فروپاشی نظام دوقطبی و خروج خزنده ایالات متحده از خاورمیانه، بازیگران اصلی منطقه بجای برخورد مستقیم نظامی ترجیح داده اند از گروه های نیابتی استفاده کنند. در همین راستا هدف این پژوهش فهم جایگاه این بازیگران غیر دولتی در راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران است. سوال اصلی این است که: «گروه های نیابتی در راهبرد امنیت ملی ایران در خاورمیانه چه جایگاهی دارند»؟ فرضیه پژوهش از این قرار است: «ایران با هدف افزایش عمق استراتژیک و نیز برای حل پارادوکس تنش زدایی در مناسبات بین المللی همزمان با حفظ آرمان ها به دنبال ایجاد و پشتیبانی از گروه های نیابتی در منطقه بوده و جایگاه این گروه ها در راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی نهادینه کردن نوعی موازنه در برابر تهدیدات دشمنان در مناطق پیرامونی ایران است». براساس یافته های پژوهش، حمایت از گروه های همسو در منطقه براساس منطق استراتژیک و نوعی نبرد نامتقارن در برابر توطئه های آمریکا و رژیم صهیونیستی برای دفاع از موجودیت و تامین امنیت ملی جمهوری اسلامی است که گاهاً این منطق استراتژیک در راستای تفکرات ایدئولوژیک قرار گرفته و همدیگر را تقویت می کنند. چارچوب نظری پژوهش واقع گرایی نئوکلاسیک(نظریه موازنه تهدید) و روش پژوهش تاریخی - تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها کتابخانه ای و اسنادی است.