ماهیت حقوقی تروریسم و جایگاه آن در ساختارهای قدرت

پژوهش حاضر، با بهره‌مندی از روش کیفی که مبتنی بر گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد، در پاسخ به این سوال که، اساساً موجودیتهای تروریستی چه ماهیتی از منظر حقوق بین الملل داشته و به تبع آن چه جایگاهی را در ساختارهای قدرت بین المللی در نظام بین الملل از آن خود نموده‌اند؟ مبیّن یافته‌هایی بوده است مبنی بر اینکه، موجودیتهای تروریستی، به طور کامل از شاخص‌ها و عناصر چهارگانه تشکیل دهنده موجودیت «دولت» برخوردار نبود؛ بطوریکه، جز عنصر «جمعیت دائم»، فاقد سه عنصر دیگر (سرزمین، حکومت و صلاحیت برقراری تعاملات بین المللی) می‌باشند. بر این مبنا، از منظر حقوق بین الملل، موجودیت‌های تروریستی در عصر کنونی را نمی‌توان دولت خطاب نمود و مانند دیگر دولتها که بازیگران اصلی در ساختار نظام بین الملل قلمداد می‌گردند، واجد حقوق و تکالیف دانست؛ لذا، نهایتاً می‌توان از آنها به عنوان بازیگرانی غیردولتی و از جمله سازوکارها و ابزاری که امروزه قدرت‌های بزرگ به منظور مدیریت و کنترل تحولات بین المللی به کار می‌گیرند، یاد کرد. از سوی دیگر، با توجه به آنکه از منظر قاطبه دولتها در ساختار نظام بین الملل، تروریسم به عنوان شکل نهایی خشونت و جنگ در روابط بین‌الملل پدیده‌ای غیرمشروع، مذموم و ضد امنیت قلمداد می‌شود. از این‌رو، دولت‌ها و سازمان‌های بین المللی به روش‌های گوناگون در پی مبارزه با آن و محو چنین موجودیت‌هایی از صحنه نظام جهانی می‌باشند. بر این اساس می توان گفت، تروریسم، جایگاهی در ساختارهای قدرت جهانی نخواهد داشت و هنوز راه بسیار طولانی‌ای در مسیر مشروعیت و مقبولیت از منظر حقوق بین الملل در پیش دارد. مسلماً تا زمانی که جمع کثیری از دولتها (نه صرفا ابرقدرتها) به مثابه بازیگران اصلی در نظام بین الملل، چنین موجودیت‌هایی را به رسمیت نشناسند، صحبت از جایگاه گروه های تروریستی در ساختارهای قدرت در نظام بین الملل کنونی بی معنا خواهد بود.