ماهیت سهام شرکت های تجاری در حقوق ایران و انگلستان

موضوع پژوهش پیش رو بررسی ماهیت سهام شرکت های تجاری در حقوق ایران و انگلستان می‌باشد یکی از اساسی ترین مسائل مطرح در حقوق شرکت ها مسئله مربوط به سهام و سهم الشرکه است که می توان آن را حلقه پیوند بین شرکت و شرکا دانست. طبق ماده 24 لایحهء قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب اسفند 1347، سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخصه میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. در حقوق انگلیس نیز سهم رابطه یک شخص با شرکت سهامی تلقی گردیده که بوسیلهء مبلغی پول ارزیابی می‌شود. بنابر تعاریف مزبور، سهم رابطهء حقوقی سهامدار با شرکت است که متضمن حقوق و تعهدات متقابل شرکت و سهامدار می‌باشد. در حقوق ایران و انگلیس ، سهام بر روی برگه‌های قابل معامله‌ای که ورقه سهم نامیده می‌شود انعکاس می‌یابد، صدور اوراق مزبور سبب می‌گردد که سهم صرف‌نظر از مبنا و ماهیت حقوقی آن به عنوان مالی که از بعضی جهات شبیه اموال مادی است در قلمرو حقوق اموال مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین سهم دارای دو جنبه است : جنبه مادی آن (ورقه سهم) سهم را به اموال مادی نزدیک می‌کند و جنبه غیرمادی آن (حقوق، مزایا و تعهدات ناشی از سهم) سهم را در ردیف سایر حقوق و تعهدات قرار می‌دهد. تلفیق این دو جنبه که هر یک احکام حقوقی خاصی دارد سبب گردیده است که سهم یک پدیده حقوقی جدیدی تلقی گردد که بررسی و تحلیل جنبه‌های حقوقی آن در چارچوب حقوق کلاسیک نمی‌گنجد.