ردپای آب در تولید زعفران ایران

کمبود منابع آب کافی، علاوه بر کاهش روند توسعه کشاورزی در حال حاضر، باعث خسارات و زیان هایی نیز درآینده خواهد شد (بذرافشان و گرکانی نژاد مشیزی، 1398). مفهوم آب مجازی پتانسیل قابل توجهی برای کمک به بهبود بهره وری منابع محدود آب شیرین به ویژه در بخش کشاورزی دارد. این تحقیق میانگین بزرگی و سهم اجزای ردپای آب، از جمله ردپای آب سبز، آبی، خاکستری و سفید را در دوره زمانی 2008-2014 در سطح استانی و ملی بررسی می‌کند. میانگین ردپای آب تولید زعفران در ایران 4659 مترمکعب بر کیلوگرم در کیلوگرم بود. سهم ردپای آبی سبز، آبی، سفید و خاکستری به ترتیب 12، 42، 40 و 6 درصد برآورد شده است. کل ردپای آب تولید زعفران حدود 1541 میلیون متر مکعب در سال بود که سهم آب مجازی صادراتی 1354.6 میلیون متر مکعب در سال بود. متوسط ردپای آب اقتصادی تولید زعفران 3.1 متر مکعب در هر دلار است. استان‌های لرستان، آذربایجان شرقی و اصفهان کمترین ردپای اقتصادی و چهارمحال و بختیاری، سمنان و فارس بالاترین میزان ردپای آب را دارند. نتایج این تحقیق اطلاعات ارزشمندی را در اختیار مدیران و سیاستگذاران قرار می‌دهد تا سطح زیر کشت را در مناطقی با ردپای آب کم اقتصادی و همچنین مناطقی با کشت دیم و بارندگی کافی گسترش دهند. در مقابل، افزایش بازده و راندمان مصرف آب در مناطق با ردپای آب اقتصادی بالا بسیار ضروری است.