تعیین ضرایب واکنش عملکرد برای گوجه‌فرنگی در شرایط توامان تنش کم‌آبی و آلودگی کادمیم

امروزه یکی از نگرانی‌های مهم بشر، آلودگی خاک‌های کشاورزی با انواع آلاینده‌ها به‌ویژه فلزات سنگین می‌باشد. به‌منظور بررسی تاثیر کم‌آبیاری و آلودگی خاک بر ضریب‌های واکنش عملکرد، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح ﮐﺎﻣﻼً تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1396 انجام شد. فاکتور اول، سطوح آب آبیاری شامل آبیاری کامل (100% نیاز آبی) و تنش کم آبی در سطح 85 و 70 درصد نیاز آبی کامل، و فاکتور دوم مقدار کادمیم در خاک گلدان (بدون اضافه کردن کادمیم و 15 میلی‌گرم بر کیلوگرم کادمیم) بود. برای محاسبه ضریب واکنش عملکرد رابطه مین‌هاس و همکاران، استوارت و همکاران، دورنباس و کاسام (رابطه پیشنهادی فائو) و رابطه جنسن مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار آبیاری کامل و بدون آلودگی دارای بیش‌ترین عملکرد ممکن بود و با کاهش آب آبیاری به میزان 15 و 30 درصد نیاز آبی، میزان عملکرد محصول به مقدار 36 و 73 درصد کاهش یافت. همچنین مشاهده شد که با افزایش شدت تنش و بالا رفتن غلظت کادمیم، میزان ضریب واکنش عملکرد گوجه‌فرنگی نیز افزایش می‌یابد. در این پژوهش ضرایب تنش آلودگی در هر سطح تنش برای روابط مختلف تقریبا یکسان بوده است و می‌توان رابطه‌ای خطی بین سطح تنش و کاهش محصول در آلودگی تعیین نمود.