شناسایی تاریخ کشت مطلوب برای گیاه دانه روغنی متحمل به خشکی کاملینا در منطقه سیستان

یکی از الزامات مهم در مواجهه با شرایط خشکسالی توسعه گیاهان کم آب بر است. کشت این گیاهان امکان توسعه کشاورزی پایدار در شرایط خشکسالی را فراهم می کند. گیاه روغنی کاملینا (camelina sativa) جزء خانواده براسیکاسه است که احتیاجات آبی بسیار کمتر و مقاومت به سرمای بهاره بیشتری نسبت به سایر گیاهان روغنی دارد. مهمترین مزیت این گیاه مقاومت فوق العاده آن به خشکی است. با توجه به شرایط و وضعیت اقلیمی منطقه سیستان، نیاز به شناسایی و معرفی گیاهان دانه روغنی متحمل به خشکی است که بتوان در الگوی کشت و در برنامه تناوبی با غلات از آن استفاده نمود. با توجه به سازگاری گیاه روغنی کاملینا در منطقه سیستان نیاز است تا تاریخ کشت دقیق آن تعیین و به کشاورزان منطقه توصیه شود. به همین منظور گیاه کاملینا در سه تاریخ کشت 25 مهر، 25 آبان و 25 آذر در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج در تاریخ های اول، دوم و سوم به ترتیب عملکرد 868، 658 و 567 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. نتایج بررسی تجزیه واریانس نشان داد که تمامی صفات کمی مورد بررسی دارای اختلاف معنی دار بر اثر کشت در تاریخ های مختلف بودند. بررسی ضرایب تغییرات نشان داد که صفات تعداد شاخه در بوته، تعداد دانه در خورجین و تعداد خورجین در ساقه اصلی به ترتیب بیشترین ضریب تغییرات را داشته اند. بررسی مقایسه میانگین عملکرد نشان داد که تاریخ های کاشت هر کدام به طور مجزا در یک گروه قرار می گیرند. به طوری که تاریخ‌های کاشت اول، دوم و سوم، به ترتیب در گروه a، b و c قرار گرفتند. بر اساس تجزیه به مولفه‌های اصلی مشخص شد که صفات عملکرد و اجزای عملکرد بیشترین همبستگی را با مولفه اول داشته اند در حالی که صفات فنولوژیک از جمله روز تا رسیدگی، روز تا خورجین دهی و روز تا گلدهی بیشترین همبستگی را با مولفه دوم نشان دادند. بنابراین بر اساس نتایج حاصل شده در این مطالعه، اواخر مهرماه تا اوایل آبان‌ماه به عنوان تاریخ کشت مطلوب برای کشت گیاه دانه روغنی کاملینا در منطقه سیستان توصیه می شود.