مطالعه تطبیقی گونه-ریخت شهری در محلات تاریخی (موردکاوی: محله فهادان یزد و محله سورو بندرعباس)

رشد شتابان شهری سبب ایجاد ساختار شکلی ناهمگون در محلهها شده است. برقراری تعادل کالبدی-فضایی تاثیر بسزایی در سیمای شهر داشته و نیازمند درک کاملی از زمینه بافت و مداخله براساس آن است. محله درب باباطاهر واقع در هسته تاریخی خرم آباد، با وجود همجواری با جاذبه های میراثی متعدد، بدلیل بی توجهی به ملاحظات فرم-ریختشناسانه، با معضلات بافت تاریخی چون ریزدانگی، فشردگی، خوانایی-کم و نفوذپذیری نامناسب روبهروست. مطالعات فرم-ریخت شناسانه کمک شایانی به برون رفت از این معضلات کرده و برای طراحان و برنامه-ریزان شهری، افق روشن تری از شهر را در اعتلای طرح های شهری به تصویر می کشد.این پژوهش با هدف تحلیلی همه جانبه از فرم-ریخت شهری، در پی دستیابی به مدلی مفهومی، برگرفته از نظریات اندیشمندان در حوزه «فرم شهری» و «ریختشناسی شهری» است، تا به سنجش وضعیتی جامع دست یابد. برای این مدل تحلیلیِ فرم-ریخت شناسانه، دو بُعد و هفت مولفه پیشنهاد شده و شاخص های ده گانه از تناظر مولفهها، بازشناسی شده است. روش تحقیق بر حسب هدف کاربردی و از نوع آمیخته(کمّی وکیفی) است. روش کیفی بر تکنیک تحلیل محتوا و روش کمّی بر تکنیکهایagraphوspacemate استوار است. پس از معرفی تکنیکهای تحلیلی و سنجش شاخص ها در محله درب باباطاهر، چهار منطقه ریخت شناسی زون بندی شد و الزامات طراحانه چون حفظ گونه های تاریخی، نوسازی ابنیه، رعایت ضوابط تراکمی، تعریض توام با احترام به تاب بافت، بهسازی و تزریق کاربری عمومی و تسهیلات گردشگری و محلی به عنوان محرک توسعه، به تفکیک هر زون ارائه گردید.