ارزیابی تاب آوری شهری با رویکرد توسعه پایدار در برابر سیلاب (مطالعه موردی شهر شیراز)

یکی از مسائل اساسی که در عصر کنونی سکونتگاههای انسانی بخصوص کلانشهرها ، با وجود جمعیت زیاد و تراکم کالبدی با آن مواجه اند ، مخاطرات طبیعی از جمله سیلاب، زلزله و خشکسالی است.سوانح طبیعی به عنوان چالشی اساسی برای شهرها و مانعی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح میباشد ، با توجه موقعیت جغرافیایی شهر شیراز و قرار گرفتن یک رودخانه (فصلی) در مرکز بافت شهر ( امتداد غربی- شرقی ) و همچنین وجود رودخانه آب زنگی در شمال شرقی شیراز – منتهی به دروازه قرآن که در فصل بارش انتقال دهنده حجم زیادی از آب می باشند . این پژوهش با هدف ارزیابی تاب آوری شهری با رویکرد توسعه پایدار در برابر سیلاب(مطالعه موردی شهر شیراز) انجام شده است. این تحقیق، از نوع توصیفی- تحلیلی که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه دانشجویان برنامه ریزی شهری استان فارس می باشد. با توجه به فرمول کوکران در شرایط نامشخص 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در این تحقیق از پرسش نامه محقق ساخته ، استفاده شد که در بخش اول، شامل مشخصات فردی (سن ،جنست ،وضعیت تاهل، تحصیلات و....) و بخش دوم آن را پرسش نامه تاب آوری شهری با رویکرد توسعه پایدار در برابر سیلاب تشکیل داده است. پرسش نامه در 4 خرده مقیاس عوامل خرده مقیاس اقتصادی، اجتماعی، عوامل محیطی و ارتباطات و پیوستگی دسته بندی شد. پرسش نامه بر اساس مقیاس 7 ارزشی لیکرت تنظیم گردیده و شامل 5 طیف (خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد) می باشد. برای اطمینان از روایی صوری و محتوایی سوالات، از نظرات چندین نفر از استادان که در این زمینه تخصص داشتند استفاده شد. همچنین اعتبار سازه پرسش نامه مذکور نیز توسط آزمون بارتلت و آزمون آزمون کفایت نمونه برداری کیزر- می یر- الکین مورد تایید قرار گرفت و نهایتا پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ (72/0a= ) بدست آمد که نشان بیانگر سطح قابل قبولی از هماهنگی درونی ابزار پژوهش است. برای تجزیه و تحلیل آماری یافته ها از روش آماری توصیفی(شاخص های فراوانی، میانگین، انحرا معیار) و در بخش آمار استنباطی (تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل مسیر )استفاده گردید. نتایج نشان داد که عوامل اقتصادی با مقدار 0.67، عوامل اجتماعی با مقدار 0.76، عوامل محیطی با مقدار 0.71 و عوامل ارتباطات و پیوستگی با مقدار 0.60 بر رویکرد توسعه پایدار در برابر سیلاب اثر گذار بودند. همچنین تاب آوری شهری بر رویکرد توسعه پایدار در برابر سیلاب 0.71 اثر گذار می باشد.