جایگاه عقل در استنباط از دیدگاه شهید مطهری

یکی از مسائل مهمی که در استنباط احکام، اندیشمندان اسلامی و مجتهدین را به آن مشغول ساخته است و منجر به ایجاد دیدگاههای مختلفی در این باره شده است، مسئله جایگاه عقل در استنباط احکام شرعی است و در این میان دیدگاه شهید مطهری(ره) به عنوان متفکری که درک عمیقی از معارف اسلام و تشیع دارد، حائز اهمیت است. وی عقیده دارد بذرهای خردگرایی و عقلانیت هماهنگ و هم تراز در روح فرهنگ اسلامی قابل باز یافتن است. این نوشتار که به روش تحلیلی-توصیفی بوده و شیوه گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای می باشد، در پی اثبات اصالت عقل به عنوان یکی از منابع اسلامی بر اساس دیدگاه شهید مطهری(ره) می باشد. لذا با بررسی دیدگاه ایشان در ذیل آیات و روایات و نیز رابطه عقل و دین، در نهایت به این مهم دست می یابیم که عقل در کنار منابع اصیل اسلام، توانایی کشف قوانین و تحدید یا تعمیم قوانین را داراست. به عقیده ایشان، عقل و برایندهای عقلی تا سقف معینی نیازهای انسان را پاسخ داده و دین، پاسخ گوی نیازهای فرا عقلی بشر است. استاد مطهرى بر این باور است که مسئله رویارویى عقل و دین، با ذات خالص عقل و واقعیت دین پیوند ندارد.