اثر آبیاری با آب شور و پساب بر انباشت فلزات سنگین در خاک

مدیریت و استفاده از آب های نامتعارف در مزارع ضمن کاهش برداشت بی رویه آب ها زیرزمینی، افزایش بهره وری آن ها را در پی دارد. در این راستا برای بررسی اثر آبیاری با آب شور و پساب شهری بر تعیین غلظت کل فلزات سنگین و محاسبه ی شاخص انباشت آلودگی آن ها در خاک، آزمایشی با تیمارهایی شامل آبیاری با آب شور، آب چاه و پساب، در مزارع اطراف شهر قم انجام شد. از هر یک از مزارع مورد مطالعه از عمق 30-0 سانتی متری به طور تصادفی نمونه برداری انجام و غلظت کل روی، سرب، کادمیوم، کروم، مس، و نیکل بررسی شد. براساس نتایج، آبیاری سطحی با پساب غلظت کادمیوم و سرب، را کاهش و غلظت سایر فلزات را افزایش داد. حداکثر افزایش غلظت عناصر در خاک پس از آبیاری با پساب، مربوط به نیکل (mg/l 7) و حداقل افزایش مربوط به مس (mg/l 2/31) بوده است. همچنین شاخص انباشت آلودگی خاک برای کروم و نیکل بزرگ تر از عناصر دیگر بود. به طور کلی مقایسه نتایج نمونه های آبیاری شده با پساب و آب شور با استانداردهای موجود نشان داد که از لحاظ ph و مقدار عناصر موجود اثر محدود کننده ای در خاک نداشتند.