رابطه طنز و بلاغت با رویکرد به اشعار حافظ شیرازی

خواجه شمس الدین محمد، حافظ شیرازی، از محبوب ترین شعرای ایران زمین است که با گذشت قرن ها، آثارش نه تنها در ایران بلکه در سراسر نقاط جهان به شهرت رسیده است. موضوع اشعار حافظ بسیار متنوع بوده و در اشعار وی وجود طنز تا جایی که امکان دارد ظرفیت بیان را بالا برده و به شعرها شور و حرارت و حیات بالایی داده است. طنز در واقع هنری است که نبود تناسبات در عرصه های مختلف اجتماعی را که در ظاهر متناسب به نظر می آید، نشان می دهد و این خود موجب خنده در افراد جامعه می شود. این هنر در کلام شاعران و نویسندگان توانا همچون حافظ و عبید ذاکانی وسیله ای برای به تصویر کشیدن واقعیت های تلخ جامعه عصر شان می شوند. از آنجا که بیان ادبی به دور از بلاغت و صناعات ادبی نمی تواند خود را بنمایاند، لذا شاعران و نویسندگان طنز را به کسوت بلاغت می آرایند و به تصویر می کشند. در این پژوهش سعی بر آن است که رابطه عمیق طنز و بلاغت در اشعار حافظ مورد واکاوی قرار گیرد. شیوه پژوهش براساس مطالعات کتابخانه ای و فیش برداری و تحلیل محتوا استوار است. پس از بررسی نتایج نشان داد که میان طنز و بلاغت در شعر حافظ رابطه ژرف و ناگسستنی وجود دارد و حافظ با کمال هنرمندی به طنز، لباس فاخر بلاغت پوشانده است.