گزارش بیهقی از رسمی خاص در دریافت مسئولیت جدید

از گذشته تا اکنون رسم بوده است که به هنگام دریافت مسئولیت جدید از سوی یکی از شخصیتهای دیوانی و درباری، همکاران و دوستان او برای ابراز خوشحالی از این اتفاق و گفتن تبریک به دیدار او میرفتهاند و احتمالاً هدیهای هم تقدیم میکردهاند. این شیوه رسیدن به مقام افراد و سهیم شدن دوستان و همکاران در شادمانی آن در تاریخ بیهقی بارها و بارها به ویژه در چند سال نخست حکومت امیر مسعود که عزل و نصبها فراوان است- به چشم میآید. نکتههای مهم در این رسم عبارت است از این که جلسۀ دیدار و عرض تبریک نه در محل کار بلکه در خانه صاحب مقام جدید برگزار میشد و هر کس به تناسب با حال خود و جایگاه طرف هدیهای را برای تقدیم میآورد و البته در بسیاری موارد گیرندۀ هدایا خود را موظف میدید که فهرست کامل و اصل هدایا را به خزانۀ دربار تحویل دهد و رسید دریافت کند. ضمن این که خود پذیرندۀ مسئولیت جدید هم هنگام دریافت منشور شغلی خود، هدایایی را به شخص شاه پیشکش میکرد. در مقالۀ حاضر این زنجیرۀ پرداخت و دریافت هدایا را بررسی کردهایم.