روش فهم اندیشه سیاسی بیهقی

تاریخ بیهقی متنی چند ساحتی است که علاوه بر وجاهت ادبی، تاریخی و هنری، یک متن سیاسی نیز به شمار میآید. بر خلاف آشکار بودنِ وجوه ادبی و تاریخی آن و همچنین ذکر حوادث یا خاطرات سیاسی متن، کمتر نشانی از منظومة اندیشه سیاسی بیهقی در آن مشهود است. از آن جا که بیهقی، با تاسی از استاد محافظه کار و مآل اندیش خود، بونصر مشکان، به خاطر ترس از استبداد سلاطین نافره مند غزنوی و ایرانیستیزی آنها، تبار اندیشه اش را آشکار نمی کند. نگارنده با استفاده از روش پنهان نگاری لئواشتراوس، سعی میکند طرحی کلی از خطوط پنهان بیهقی را در بین خطوط آشکار مدح و ذم برجسته سازد؛ با این هدف که با نقد شیوه های متعارف خوانش متون کهن و با به کارگیری رویکرد فهم تاریخی واقعی، اصل نظام اندیشگی بیهقی، آن گونه که خود بیهقی درک میکرد، مورد بازسازی قرار گیرد. از جمله مختصات الگوی ایرانی تحت عنوان «اندیشه باریک» مستتر در خطوط تاریخ بیهقی، خردورزی، دادگری و راستگویی است که در لفافه ای از مدح و ذم و تقدیر نگاری توسط ابوالفضل بیهقی در تاریخ بیهقی ابراز می گردد.