بررسی اصطلاح «باد حضرت» و مفاهیم پیرامونی آن در تاریخ بیهقی

تاریخ بیهقی نموداری از شیوۀ کشورداری در پهنۀ تاریخی و فرهنگی ایران قدیم است. در این کتاب نوع زمامداری سلطنتی است و طبیعتاً نویسنده جز آن، شیوهای نمیشناخته و کار خود را بر انعکاس حقایق و وقایع عصر خود در قالب این شیوۀ کشورداری بنا گذاشته است. یکی از اصطلاحاتی که او به کار برده اصطلاح «باد حضرت» است. کسی که دچار این عارضه است، رفتارهایی خارج از بازیهای معمول سیاست در آن عصر از او سر میزند. از چهرههای مشهور مبتلا به عارضۀ باد حضرت، بوسهل زوزنی است که در مجلس ساختگی محاکمۀ حسنک وزیر، از جای میشود و وزیر کتبسته را ناسزا میگوید و چون بازخواست میشود، این رفتار را ناشی از دلسوزی در حق پادشاه تلقی میکند یا حتی بیماروار، سر حسنک را ماه ها بعد از اعدام او، نوباوۀ مجلسی میکند و بدین وسیله به پشتیبانی حضرت، سرپوشی بر رفتارهای شنیع و ناپسند و خارج از قاعده میگذارد. بر این اساس در این تحقیق سعی میشود به روش تحلیلی- توصیفی، اصطلاح «باد حضرت» و مشابهات آن بررسی و با اصطلاحات امروزی و تعاریف جدید مقابله شود و حکایات و داستانهای مرتبط با آن معرفی و تاثیر این عارضه بر شخصیتهای درباری و تبعات و نتایج آن بر وقایع و حوادث تاریخی عصر بیهقی تحلیل و واکاوی شود.