اعلام جغرافیایی تاریخ بیهقی و بازتاب آن در متون نظم و نثر فارسی

یکی از مسائل اساسی در تاریخ بیهقی، نوشتة ابوالفضل محمدابن‌حسین بیهقی، دبیر زبردست خواجه بونصر مشکان رئیس دیوان رسالت، تحقیق اسامی غریب جغرافیایی تاریخ بیهقی است که در کتاب بیهقی فراوان به کار رفته و بسیاری از این اسامی از کتاب‌های جغرافیایی قدیم به کلّی فوت شده و بیهقی اغلب این اسامی را در کتاب خود آورده است. هر چند تطبیق اعلام جغرافیایی با مکان جغرافیایی امروز کاری بسیار دشوار است، امّا به تحقیقات علمی و دقیق نیازمند است. بیهقی حدوداً 360 مکان جغرافیایی را در تاریخ خود آورده و به شرح و تفضیل آن پرداخته و برخی از آن ها را به صورت ایجاز آورده است. اگر همّت بیهقی نمی بود بسیاری از این اماکن از جغرافیای قدیم حذف می‌گردید. هر چند این اماکن به سبب ایلغارهای بنیان کن به کلی از صفحه جغرافیای ایران بزرگ حذف شده ولی نام آن ها هم‌چنان در کتاب تاریخ بیهقی آمده است. در این تحقیق به بسامد مکان‌های جغرافیایی که به سبب اهمیت برخی از مکان‌ها نام آن‌ها در تاریخ بیهقی کم و زیاد آمده نگریسته شده‌است.