بررسی گزارشهای تاریخی و حکایت در تاریخ بیهقی بر اساس دیدگاه آندره یولس

در تاریخ بیهقی، میتوان گونههای نُهگانة تقسیمبندی آندره یولس را دید؛ امّا آنچه بیش از سایر بخشها خواننده را به بررسی وامیدارد گزارشهای تاریخی و حکایتهای موجود در تاریخ بیهقی است. یولس معتقد است تمام آنچه به عنوان حکایت و گزارشهای تاریخی در قالب کلمات روان و ساده بیان میشود، کاربردی همگانی دارد که بخشی از آنها موضوعی را به طور مختصر ارائه میدهند و از آن عبور میکنند؛ برخی دیگر شرح داده میشود و به بررسی بیشتر یک موضوع کمک میکند و در پایان برخی دیگر اطلاعاتی خاص را در اختیار مخاطب قرار میدهند که در تاریخ بیهقی نیز میتوان هر سه دسته را مشاهده نمود. اما یک موضوع دیگر هم در تاریخ بیهقی مطرح میشود و آن بحث از «زبان حکایت» و «اخلاق حکایت» است که این دو تمایزهای زبانی و اخلاقی موجود در حکایتها را به خوبی نشان میدهند و در تاریخ بیهقی نیز میتوان با تکیه بر این دو عنصر تمایزهای موجود را بررسی و تحلیل نمود.