خوانش داستان حسنک وزیر بر اساس لهجه یا گویش احتمالی عصر بیهقی

سیر تحوّل زبان فارسی با تکیه بر اصل قاعده کاهی جغرافیایی در میان گویش ورانش به گونهای بوده است که کاربران این زبان بیشترین تغییر ممکن را در راستای کم کوشی زبانی ایجاد کرده اند. از سویی دیگر، در لهجه ها و گویش های مناطق شرقی ایران و به ویژه منطقة بیهق، هنوز ردپای زندة لهجه و گویش گذشته را می توان دید و همین امر به بازخوانی متون خراسانی و به ویژه کتابی مثل تارخ بیهقی بر اساس خوانش عصر مولف، کمک بزرگی می کند. هدف این مقاله آن است که با تکیه بر یافته های زبان شناسان در حوزة زبان شناسی تاریخی و بررسی نمونه های موجود و جاری در لهجة سبزواری به بازخوانی داستان حسنک وزیر به صورتی که احتمالاً در عصر بیهقی رایج بوده است بپردازد. در این پژوهش که با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحقیق میدانی به سرانجام رسیده، تنها بخشی از داستان حسنک در حد مجال مقاله با الفبای فنوتیک آورده می شود. دستاورد مقاله این است که با بازخوانی علمی و مبتنی بر زبان شناسی تاریخی نه تنها می توان به شیرینی و استحکام زبان عصر مولف پی برد که حتی برخی دشواری های متن را از همین رهگذر می توان شناسایی و مرتفع ساخت.