بررسی وجوه نمایشی داستان بوبکر حصیری در تاریخ بیهقی

امروزه اقتباس از آثار ادبی در سینما مورد توجّه است؛ لذا پرداختن به وجوه نمایشی آثار ادبی، اهمیتویژهای دارد. یکی از این آثار، تاریخ بیهقی است. بیهقی در تاریخ خود بهجای گزارش صرف اتفاقات، معمولاً وقایع را برای مخاطب خود مجسّم میکند. یکی از بهترین داستانها با قابلیّت اقتباس سینمایی، «داستان بوبکر حصیری» است که میتوان آن را به سه پردۀ اثر سینمایی تقسیم کرد: پردۀ اوّل، معرفی شخصیّتها و اطلاعاتی دربارۀ دلیل مناقشه است. بیهقی داستان را با جملۀ «حصیری خود جبّاری بود...» آغاز، سپس دلیل دلگیری خواجه احمد حسن را از او بیان میکند. در پردۀ دوم، یعنی گسترش و اوج داستان، بیاحترامی حصیری به کارگزار خواجه احمد، ورود مسعود و تلاشش برای رضایت دو طرف مطرح میشود. در پردۀ سوم نیز نتیجۀ داستان با پادرمیانی بونصر، بخشودگی حصیری و خوشحالی مسعود در پشت صحنه است. توصیف موقعیت با توصیف مجلس و شکارگاه مسعود، یا فضاهای داستانی، مانند خانۀ احمد حسن، یا صحنۀ عقاب حصیری و پسرش است. بیهقی از تمام امکانات زبانی برای این کار و حتّی حالات شخصیتها استفاده میکند. داستان بوبکر حصیری قابلیت تبدیل به یک اثر سینمایی را دارد و بیهقی بهخوبی با فضاسازی، شخصیتپردازی، کشمکش، تعلیق و اوج، جنبههای نمایشی اثر را نشان دادهاست.واژه های کلیدی: