تاریخ بیهقی در زبان های دیگر

تاریخ بیهقی چنان که میدانیم دیر زمانی طی قرون، در همین زبان فارسی هم ناشناخته بود؛ بنابراین انتظار نیست که در قرنهای گذشته به زبانی دیگر ترجمه شدهباشد. از روزی که کاپیتان مورلی متن فارسی آن را در 1862 م. در کلکته منتشر کرد، توجّه جهانیان حتی فارسی زبانان به این اثر جلب شد و استفادههای زیادی از اطلاعات آن در زبانهای دیگر صورت گرفت. بارتولد محقق شوروی، بوزانی و برتوتی محققان ایتالیایی، ژیلبر لازار ایرانشناس فرانسوی و به خصوص ادموند گلیفورد باسورت دانشمند انگلیسی هر کدام به نوعی از اطلاعات این کتاب در آثار خود استفاده بردند. در 1939م. منتخبی از تاریخ بیهقی در لنینگراد و مسکو و متن کامل آن با مقدمه و شرح و توضیح ا.ک. آرندس با عنوان تاریخ مسعودی به سال 1962 در تاشکند منتشر شد. ترجمه عربی تاریخ بیهقی به قلم یحیی الخشاب و صادق نشات در سال 1956 در مصر و متن کامل انگلیسی این کتاب بر اساس چاپ دانشگاه فردوسی (تصحیح دوم فیاض) را به سال 2011 م. باسورث در امریکا منتشر کرد. در این مقاله فراز و فرود و دلایل ترجمه و چاپ تاریخ بیهقی به زبانهای غیر فارسی بررسی و تحلیل میشود.